नॉन-रीब्रेदर मास्क म्हणजे काय?
नॉन-रीब्रेदर मास्क हा ऑक्सिजनचा मुखवटा आहे जो ऑक्सिजनची उच्च सांद्रता वितरीत करतो. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला इजा, धूर इनहेलेशन किंवा कार्बन मोनोऑक्साइड विषबाधा यासारख्या आपत्कालीन परिस्थितीत ऑक्सिजनची आवश्यकता असते तेव्हा हे असते. हे घरी वापरण्यासाठी उपलब्ध नाही.
नॉन-रीब्रेदर मास्क ऑक्सिजनचा एक प्रकार आहे जो एखाद्या व्यक्तीस बर्‍याच ऑक्सिजन देतो, सामान्यत: आपत्कालीन परिस्थितीत. गुदमरल्यासारखे होण्याचा धोका आहे कारण तो आपल्याला बाहेरील किंवा खोलीच्या हवेमध्ये श्वास घेण्यास परवानगी देत नाही. या कारणास्तव, नॉन-रीब्रेदर मास्क सामान्यत: रुग्णालयात किंवा आपत्कालीन विभागाच्या वापरासाठी असतात. जर आपल्याला दिवसा-दररोज श्वास घेण्यास अडचण येत असेल तर ऑक्सिजन थेरपीच्या इतर प्रकारांबद्दल आपल्या आरोग्य सेवा प्रदात्याशी बोला.
नॉन-रीब्रेदर मास्क (एनआरएम) एक डिव्हाइस आहे जे आपल्याला ऑक्सिजन देते, सहसा आपत्कालीन परिस्थितीत. हा एक चेहरा मुखवटा आहे जो आपल्या तोंडावर आणि नाकावर बसतो. मुखवटा ठेवण्यासाठी एक लवचिक बँड आपल्या डोक्याभोवती पसरतो. मुखवटा ऑक्सिजन (जलाशय बॅग) ने भरलेल्या एका लहान पिशवीशी जोडला जातो आणि पिशवी ऑक्सिजन टँकला जोडलेली असते. हे रुग्णालयात वाहतुकीच्या वेळी रुग्णालयात किंवा आपत्कालीन कक्षात किंवा रुग्णवाहिकेत द्रुतगतीने ऑक्सिजनची उच्च एकाग्रता प्रदान करते.
नॉन-रीब्रेदर मास्कचे मुख्य वैशिष्ट्य म्हणजे त्यात अनेक एक-मार्ग वाल्व आहेत. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, एक-वे वाल्व्ह सुनिश्चित करते की हवा फक्त एक मार्ग येते किंवा बाहेर येते. वाल्व्ह आपल्याला कोणत्याही श्वासोच्छवासाची हवा किंवा खोलीची हवा "रीब्रीथिंग" करण्यापासून प्रतिबंधित करते. आपण केवळ जलाशयातील पिशवी आणि ऑक्सिजन टाकीमधून थेट ऑक्सिजन इनहेल करीत आहात, बाहेरील हवा ऑक्सिजन सौम्य न करता. हे आपल्याला अधिक ऑक्सिजन वेगवान बनवते, परंतु हे देखील एक धोका आहे. जेव्हा ऑक्सिजन टँक रिकामे होते, तेव्हा हवेचा दुसरा स्रोत नाही, म्हणजे आपण मुखवटा मध्ये गुदमरू शकता. ?
बहुतेक अभ्यासानुसार असे म्हटले आहे की नॉन-रीब्रेदर मुखवटा एखाद्या व्यक्तीस 60% ते 90% एफआयओ 2 मिळविण्यास परवानगी देतो, ज्याचा अर्थ प्रेरित ऑक्सिजन (हवेतील ऑक्सिजन) च्या अंश आहे. हे ऑक्सिजनची उच्च आणि केंद्रित प्रमाणात आहे. संदर्भासाठी, मानक फेस मास्कचा एफआयओ 2 (ज्याला रीब्रेदर मास्क देखील म्हणतात) सुमारे 40%ते 60%आहे आणि आपल्या सभोवतालच्या हवेतील एफआयओ 2 सुमारे 21%आहे.
आपण अनुनासिक कॅन्युला वि नॉन-रीब्रेदर मास्क कधी वापरता?
होम ऑक्सिजन थेरपीसाठी अनुनासिक कॅन्युला बर्‍याचदा सर्वोत्तम पर्याय असतो. नावानुसार, ते आपल्या नाकपुड्यात बसलेल्या दोन लहान प्रॉंग्सद्वारे ऑक्सिजन वितरीत करते. श्वास घेण्यास अडचण निर्माण करणारे श्वसन परिस्थिती असलेले लोक अनुनासिक कॅन्युला वापरतात. एक ब्रेदर नसलेला मुखवटा घराच्या वापरासाठी नाही. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीस द्रुतगतीने ऑक्सिजनची आवश्यकता असते तेव्हा त्याचा मुख्य वापर आपत्कालीन परिस्थितीसाठी असतो. हे अनुनासिक कॅन्युलापेक्षा बरेच काही ऑक्सिजन वितरीत करते.
जेव्हा एखाद्या व्यक्तीची कमी असते तेव्हा रीब्रेदर नसलेले मुखवटे सहसा आपत्कालीन वापरासाठी असतात रक्त ऑक्सिजनची पातळी, परंतु स्वत: हून श्वास घेऊ शकता. आपत्कालीन परिस्थितीच्या काही उदाहरणांमध्ये हे समाविष्ट असेलः
- धूर इनहेलेशन.
- कार्बन मोनोऑक्साइड विषबाधा.
- आपल्या फुफ्फुसांना आघात किंवा इतर गंभीर इजा.
- क्लस्टर डोकेदुखी.
- सीओपीडी किंवा सिस्टिक फायब्रोसिस सारख्या तीव्र, तीव्र वायुमार्गाचे विकार.
आंशिक रीब्रेदर आणि नॉन-रीब्रेदर मास्कमध्ये काय फरक आहे?
दोन मुखवटेांमधील मुख्य फरक म्हणजे आपण किती रीसायकल केलेल्या हवेमध्ये पुनर्नवीनीकरण केले. आंशिक रीब्रेदर मास्कमध्ये एक-वे वाल्व्हऐवजी द्वि-मार्ग वाल्व्ह असतात. याचा अर्थ असा की आपण बाहेरील हवेच्या थोड्या प्रमाणात रीब्रीथ करा. नॉन-रीब्रेदर मास्कसह, एक-वे वाल्व्ह आपल्याला कोणत्याही बाहेरील हवेमध्ये श्वास घेण्यास परवानगी देत नाही. यामुळे, आंशिक रीब्रेदर मास्कमध्ये नॉन-रीब्रेदर मास्क म्हणून गुदमरल्यासारखेच धोका नाही. आंशिक रीब्रेदर मास्कचा एफआयओ 2 नॉन-रीब्रेदर मास्कपेक्षा किंचित कमी आहे.
मी माझ्या हेल्थकेअर प्रदात्यास कधी कॉल करावा?
आपल्याला श्वास घेण्यास अडचण येत असल्यास आणि खालीलपैकी कोणतीही लक्षणे असल्यास, आपल्या प्रदात्याशी त्वरित संपर्क साधा:
- फिकट गुलाबी किंवा निळे ओठ.
- वेगाने श्वास घेणे किंवा श्वास घेण्यास कष्ट घेणे.
- अनुनासिक फ्लेरिंग (जेव्हा आपण श्वास घेता तेव्हा आपल्या नाकपुड्या रुंद होतात).
- घरघर, कुरकुर करणे किंवा इतर गोंगाट करणारा श्वास.
घरी किंवा अशा परिस्थितीत वापरण्यासाठी एक रीब्रेदर मास्क उपलब्ध नाही जिथे आपल्याला श्वास घेण्यास थोडी अतिरिक्त मदत आवश्यक आहे. परंतु या प्रकरणांमध्ये वापरण्यासाठी ऑक्सिजन थेरपी आहेत. नॉन-रीब्रेदर मुखवटा केवळ आपत्कालीन परिस्थितीसाठी असतो जिथे एखाद्या व्यक्तीस द्रुतगतीने ऑक्सिजनची आवश्यकता असते.
आपल्या हेल्थकेअर प्रदात्याकडे असलेल्या कोणत्याही श्वासोच्छवासाच्या अडचणींबद्दल चर्चा करा जेणेकरून ते आपल्याला मदत करण्यासाठी ऑक्सिजन उपचारांची शिफारस करू शकतील.
